Aile Tabipleri Dernekleri Federasyonu (AHEF), Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN), Birinci Basamak Sıhhat Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası (BDS), Tabip Birliği Sıhhat ve Toplumsal Hizmet Çalışanları Sendikası (Hekim Birliği), Kamu Diş Doktorları Derneği (KADHED), Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES) ile Türk Tabipleri Birliği (TTB), dün TTB Genel Merkezi’nde bir ortaya gelerek Sıhhat Bakanı’nın “Beyaz Reform” olarak duyurduğu Sıhhat Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği ile Aile Hekimliği Mukavele ve Ödeme Yönetmeliği’ni kıymetlendirdi.
Sağlık meslek ve emek örgütleri, performans sisteminin birebir şekilde sürmesinin çalışma şartlarını ağırlaştıracağı ve sıhhatte şiddeti tırmandıracağı, ayrıyeten disiplin ceza sayısını artırabileceği sonucuna vardı. Sıhhat meslek ve emek örgütleri, düzenlemelerle ilgili tüzel süreci de ele alarak 5 acil talep belirledi.
“Sağlığımız için Oluşturduğumuz 5 Talebimizin Hepsi Karşılanana Kadar Aksiyonlarımıza Devam Edeceğiz” başlığı ile hazırlanan ortak açıklamaya, toplantıyı düzenleyen örgütlerin yanı sıra Genel Sıhhat ve Toplumsal Hizmet Kolu Kamu Çalışanları Sendikası (Genel Sağlık-İş), Tabip ve Öteki Sıhhat Çalışanları Kamu Sıhhat ve Toplumsal Hizmetler Sendikası (Hekim-Sen), Tabip ve Öbür Sıhhat Çalışanları Sıhhat ve Toplumsal Hizmetler Kamu Vazifelileri Sendikası (Tabip-Sen), Tüm Radyoloji Teknisyenleri ve Teknikerleri Derneği (Tüm Rad-Der), Türk Diş Doktorları Birliği (TDB) de imza attı.
Sağlık meslek ve emek örgütlerinin bugün yayınladığı ortak açıklama şöyle:
“ÇALIŞMA ŞARTLARIMIZI VE MÜNASEBETİYLE SUNDUĞUMUZ SIHHAT HİZMETİNİN NİTELİĞİNİ GÜZELLEŞTİRMEYECEK OLAN BU DÜZENLEMELERİN HEM BİZİM HEM DE TOPLUMUN SIHHATİNİ ÂLÂ İSTİKAMETTE ETKİLEMEYECEĞİ AÇIKTIR”
- Sağlık Bakanı’nın ‘Beyaz Reform’ olarak nitelediği, ağustos ayı içerisinde yayınlanan Sıhhat Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği ile Aile Hekimliği Kontrat ve Ödeme Yönetmeliği’ndeki düzenlemeler, elbette ki haklarımız için birlikte uğraşımızın bir başarısıdır. Fakat aylardır lisana getirdiğimiz taleplerimizin yerine getirilmediğini de görmekteyiz. Çalışma şartlarımızı ve hasebiyle sunduğumuz sıhhat hizmetinin niteliğini güzelleştirmeyecek olan bu düzenlemelerin hem bizim hem de toplumun sıhhatini âlâ tarafta etkilemeyeceği açıktır. Sağlıklı olabilmemiz için daha evvelce de sık sık gündeme getirdiğimiz ve son toplantımızda ortaklaştırdığımız 5 talebimizi kamuoyuna hürmet ile duyuruyoruz. Sıhhatimiz için 5 öncelikli talebimiz:
ETKİLİ BİR SIHHATTE ŞİDDET YASASI
- Daha evvel çıkarılan sıhhatte şiddet kanunları, sıhhatte şiddeti bitirmekte tesirli olmaktan çok uzaktır. Tesirli bir ‘Sağlıkta Şiddete Yönelik Yasa Teklifi’, Meclis açılır açılmaz öncelikli olarak gündeme alınmalı ve yasalaşmalıdır. ‘Beyaz Reform’ ismi altında yayınlanan son iki ödeme düzenlemesi (Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği, Aile Hekimliği Kontrat ve Ödeme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik), sıhhatte şiddeti azaltması bir yana sıhhatte şiddeti ‘teşvik’ edecek düzenlemeler içermektedir. Sıhhatte şiddetin tahlili için her alanda bütünlüklü bir yaklaşım gerekmektedir.
GÜVENLİ VE SAĞLIKLI ÇALIŞMA KOŞULLARI
- Daha âlâ bir sıhhat hizmeti verebilmemiz için, tüm tabipler ve sıhhat çalışanlarının çalışma ortamları, çalışma mühletleri ve iş yükleri, bilimsel bilgiler ışığında, ilgili emek-meslek örgütlerinin de iştiraki ve kontrolüyle sağlanmalıdır. Doktorları de hastaları da mağdur eden, tabiplere karşı şiddet kaynağı olan, halkın sıhhatini tehlikeye atan 5 dakikada muayene dayatmasından vazgeçilmelidir. Sıhhat hizmetleri, doktorun ve toplumun hak ettiği formda, bilim ve üniversal pahalar çerçevesinde sunulmalıdır. Sıhhat kurumlarında yönetimin çalışanı denetlediği tek taraflı kontrol düzeneği ortadan kaldırılmalı, çalışanların ve temsilcilerinin de olduğu kolektif denetleyecekleri bir sistem oluşturulmalıdır. Çalışanlar üzerindeki disiplin soruşturmaları, görevlendirme vb. ile oluşturulan baskı kalkmalı, nitelikli çalışma şartları ile nitelikli sıhhat hizmeti öncelik olmalıdır. Başta aile sıhhati merkezleri (ASM) olmak üzere kamusal bir hizmet olan sıhhat hizmeti, kamu binalarında, kamu imkanlarıyla verilmelidir. Sıhhat hizmetlerinin temeli olan birinci basamak sıhhat hizmetlerine kâfi kaynak ayrılmalı, doktor başı bin 500 kesin kayıtlı birey düşecek formda aile tabibi sayısı artırılmalı, sevk zinciri altyapısı oluşturulmalı ve uzman aile tabibi sayısı, birinci basamak sıhhat hizmetlerini uygun ve kâfi seviyede sağlayacak halde artırılmalıdır.
NİTELİKLİ EĞİTİM
- Üniversite ve uzmanlık eğitimi kontenjanları, ilgili emek ve meslek örgütlerinin tartıda olduğu bir konseyle liyakate dayalı ve bilimsel ölçütlere nazaran oluşturulmalıdır. Kontenjanların ve müfredatın belirlenmesi ve uygulanmasında, ülkenin gerçek sıhhat hizmeti muhtaçlığı, kurumların eğitimle ilgili yeterlilikleri üzere özellikler göz önünde bulundurulmalı; milletlerarası ve bilimsel standartlar sağlanmadan yeni eğitim kurumu açılmamalıdır. Sıhhat sisteminde de eğitimde de kollayıcı sıhhat hizmetleri öncelenmelidir. Sıhhat meslek öğrencilerinin fiyat ve staj imkanlarıyla ilgili mevzuatta düzenleme yapılmalıdır. Asistan ve intörn doktorların eğitim, dinlenme haklarını ellerinden almayan fiyat düzenlemesi derhal hayata geçirilmelidir.
COVID-19 PANDEMİSİ ÖZELİNDE GÜVENCE
- Covid-19, tüm doktorlar ve sıhhat çalışanları için illiyet bağı aranmaksızın meslek hastalığı sayılmalı ve yasal desteği olmalıdır. Pandeminin başlangıcından itibaren tüm doktor, sıhhat çalışanlarının yıpranma hissesi, geçmişi de içerecek halde bir yıla 120 gün olmalıdır. Pandemi bittiğinde ise tüm sıhhat çalışanlarına beş yıla bir yıl yıpranma hissesi verilecek formda düzenleme yapılmalıdır. Pandemide sıhhat kurumlarında ve filyasyonda misyon alan diş doktorları başta olmak üzere, sıhhat çalışanlarına kendi alanı dışında görevlendirmeler yapılmıştır. Pandemi dahi olsa tüm görevlendirmeler, alana uygun olan unvan ve misyonlardaki şahıslar göz önünde bulundurularak planlı ve teminatlı bir biçimde yapılmalıdır.
EKONOMİK VE ÖZLÜK HAKLARIMIZIN KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİ
- Tüm fiyatlar, özlük haklarından feragat etmemiz istenmeden tek kalemde ve emekliliğe yansıyan biçimde olmalıdır. Müsaade, rapor ve eğitimlerde fiyat kesintisi yapılmamalı; fiyat belirlemede toplu görüşme değil toplu mukavele temel olmalıdır. Tüm sıhhat çalışanları yoksulluk hududunun üzerinde aylık net gelire sahip olmalıdır. Doktorların aylık en düşük net geliri, yoksulluk hududunun en az iki katı olmalıdır. Tüm sıhhat çalışanlarının en yüksek derece ve kademedeki ek göstergeleri 3 bin 600’den başlatılmalı, doktorların en yüksek derece ve kademedeki ek göstergesi ise en az 7 bin 600 olmalıdır. Birebir işi yapan çalışanlar ortasında farklı istihdam modelleri nedeniyle oluşan eşitsizliği gidermek emeliyle tek ve teminatlı istihdam modeli sağlanmalıdır. İçinde bulunduğumuz mevcut ekonomik kurallar göz önüne alındığında, bilhassa ASM’lerde olmak üzere tüm sıhhat ünitelerinde hizmetin yürütülmesi aksamaktadır. Bu nedenle sıhhate ayrılan bütçe kâfi hale getirilmeli, aile hekimliği kapsamındaki tüm ödemeler günümüz kurallarına nazaran düzenlenmelidir. Emekli aylıklarında Emekli Sandığı, SSK, BAĞ-KUR adaletsizliği giderilmeli; insanca yaşanabilir bir fiyat herkesin hakkı olmalıdır.
“TÜM TALEPLERİMİZ GERÇEKLEŞENE KADAR HAREKETLERE VE UĞRAŞA DEVAM EDECEĞİZ”
- ‘Beyaz Reform’ diye nitelendirilen, kapsam içi adil olmayan, kapsam dışı eşit olmayan (112, İSM, TSM, temel tıp bilimleri… ) tüm düzenlemeler adil ve eşit hale getirilmeli; zati gecikmiş ve taleplerimizi karşılamakta yetersiz olan düzenlemelerin hepsi, 1 Temmuz 2022’yi kapsayacak formda yapılmalıdır. Duyurulan yönetmeliklerde kapsam dışı kalan üçüncü basamak ile ilgili beklenen yönetmeliğin 15 Eylül 2022 tarihli uygulamada hayata geçirilmemesi durumunda, platform olarak acil hareket kararımızı açıklayacağımızı, tüm taleplerimiz gerçekleşene kadar aksiyonlara ve uğraşa devam edeceğimizi bildiriyoruz.
