Devlet okullarına, istenen ölçüde “bağış” vermeden kayıt yaptırmak mümkün değil. Bu durum, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in geçtiğimiz günlerde yaptığı “Kayıtlarda katiyen para alınmayacak” açıklamasının bir karşılığı olmadığını gösteriyor.
Veliler için devlet okullarına çocuğunu kaydetmek de orada okumaya devam etmesini sağlamak da önemli bir maliyet haline geldi. Denizli’de bir devlet okulunun kayıt için 15 bin TL istemesi, İstanbul’da bir okulda “40 bin TL’den aşağıya asla kayıt yapılmayacak” denilmesi, sayısız bağış şikâyetinden ikisi.
Konuyu kıymetlendiren Eğitim-İş Sendikası Genel Lideri Kadem Özbay, “Bakanlık, aslında kendi hallerine terk ettiği devlet okullarını bu defa ‘tüm muhtaçlıklarını giderdikleri’ söylemi üzerinden velilerle karşı karşıya getirmekte, ortadan sıyrılmaya çalışmaktadır. Ankara’da 65 okul müdürüne daha yeni soruşturma açılmışken ‘kayıt parası uygulaması da yok, okulların paraya gereksinimi da’ demek, gerçeği büsbütün saptırmaktır” dedi.
İLKELER TERK EDİLDİ
Kayıtlarda yaşanan “çirkin tablo”nun sorumlusunun, okulların en temel ve hayati muhtaçlıklarını bile görmezden gelen Ulusal Eğitim Bakanlığı olduğunu söyleyen Özbay, şöyle konuştu: “Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in telaffuzunun tersine ödenekler, okulların yıllık gereksinimini karşılamak bir yana dursun, bir aylık gereksinimine bile yanıt olamamaktadır. MEB, devlet okullarını kendi hallerine bırakmıştır. Bilindiği üzere okulların telefon, internet, elektrik, doğalgaz ve su faturaları bakanlık tarafından karşılanmaktadır. Öbür paklık, kırtasiye, bakım tamir, donanım ve işçi muhtaçlıkları ödenek talebi yoluyla çözülmeye çalışılmaktadır. Kamusal eğitim anlayışının ve toplumsal devlet prensibinin terk edildiğini gösteren bu tablo, ‘yasak’ olduğu halde devlet okullarında ‘bağış’ ismi altında kayıt parası toplanmasının da temel nedenidir. ”
İNDİRİMLİ BAĞIŞ 10 BİN TL!
Nişantaşı’nda bir devlet ortaokuluna çocuğunun kaydını yaptıran bir veli, kendisinden 10 bin TL fiyatında bağış istendiğini söyledi. Bağışın yanı sıra kırtasiye gereçleri almalarının da istediğini belirten veli, “Çocuğum orta sınıfta okuduğu için okul bize indirim yaptı. Öbür öğrenciler için 15-20 bin TL ortası ödeniyor” dedi.
YÖNETİCİLER MÜFETTİŞLERİ ATLATIYOR
Okul yöneticilerinin velilerden para alıp müfettişlere yakalanmamak için keşfettiği yeni metotlar:
- Velilerden kayıt parasını okul aile birliği hesabı yerine servis, market, paklık eserleri mağazası üzere yerlere yatırmaları isteniyor. Yatırılması istenen bu para 25 bin TL’ye kadar çıkıyor.
- Bazı okulların yöneticileri, çeşitli mağaza ve marketler aracılığı ile kredi kartı ile ödeme alıyor.
- Birçok okulda eğitim periyodu başlarken alınmayan kayıt parası, periyot başladıktan sonra “aidat” ismi altında alınıyor. Böylelikle yalnızca periyot başlangıcını inceleyen müfettişler atlatılmış oluyor.
YILLIK ÖDENEK AYLIK SARFİYATA YETMİYOR
Eğitim-İş’in bilgilerine nazaran, Ankara’daki bir okulun okul öncesi kısmına verilen yıllık ödenek, paklık masrafları için 1500 TL, kırtasiye masrafları için ise 500 TL. Birebir okulun ilköğretim kısmı için verilen ödenek, kırtasiye sarfiyatları için 6 bin 900 TL, paklık masrafları için ise 25 bin 800 TL. Bu okula verilen toplam yıllık ödenek 34 bin 700 TL.
Okulun yalnızca bir ayda yapması gereken harcamaları:
- Temizlik gereci: 18 bin TL
- Personel yetersizliği nedeniyle alınacak en az bir eleman maaşı: 9 bin 350 TL
- Kırtasiye gereci: 7 bin TL
- Bakım tamirat: 10 bin TL
Bu okulun aylık sarfiyatı toplam: 44 bin 350 TL.
‘YOKSULLARDAN BAŞLANSIN’
Öğrenci Veli Derneği’nden Ömer Yılmaz, “Yoksulluğun pençesinde varoluş uğraşı veren biz öğrenci velileri, aslında alınması yasak olan bu fiyatların okullara yeteri kadar ödenek ayrılmamasının bir sonucu olduğunu biliyoruz. Okullara ayrılan bütçe her yıl güncellenmeli ve özelllikle fakir halk çocuklarının okuduğu okullardan başlayarak dağıtılmalı” dedi.
Yılmaz, velilerin isteklerini şöyle sıraladı:
- Okullara verilecek ödeneklerin daha gerçekçi olması ve bilhassa yoksul-yoksun okullardan başlayarak dağıtılması.
- Tüm velilerin gönül rahatlığı ile okula gidip kaydını yaptırabileceği (paranın konuşulmayacağı) bir sistemin geliştirildiği kayıt süreci.
- Özellikle açlık ve yoksulluk hududu altında bulunan tüm ailelerin tespit edilerek öğretim yılının başında eğitim ödeneği verilmesi.
